Ενότητες περιεχομένου
Το χλωροφόρμιο (χημικός τύπος: CHCl₃, ή τριχλωρομεθάνιο) είναι μια άχρωμη, πτητική υγρή ένωση με χαρακτηριστική γλυκιά οσμή. Ανήκει στις οργανικές ενώσεις και πιο συγκεκριμένα στα αλογονωμένα υδρογονάνθρακες, καθώς περιέχει τρία άτομα χλωρίου συνδεδεμένα με ένα άτομο άνθρακα και ένα άτομο υδρογόνου.
Ανακαλύφθηκε το 1831 ανεξάρτητα από διαφορετικούς επιστήμονες και χρησιμοποιήθηκε για δεκαετίες ως αναισθητικό και διαλύτης.
Φυσικές και Χημικές Ιδιότητες
-
Φυσική κατάσταση: Άχρωμο υγρό, με υψηλή πτητικότητα
-
Οσμή: Γλυκιά και χαρακτηριστική (παρόμοια με οσμή αιθέρα)
-
Σημείο ζέσεως: ~61 °C
-
Πυκνότητα: ~1.49 g/cm³ (πυκνότερο από το νερό)
-
Διαλυτότητα: Αδιάλυτο στο νερό, αλλά διαλύεται εύκολα σε οργανικούς διαλύτες
Ιδιότητες και Χρήσεις
? Διαλύτης
Το χλωροφόρμιο χρησιμοποιείται κυρίως ως βιομηχανικός διαλύτης για οργανικές ενώσεις, έλαια, ρητίνες και φάρμακα.
Αναισθητικό (ιστορικά)
Τον 19ο και 20ό αιώνα, χρησιμοποιήθηκε ευρέως στην ιατρική αναισθησία. Αν και αποσύρθηκε λόγω τοξικότητας, αποτέλεσε σταθμό στην ιστορία της χειρουργικής.
Εργαστηριακή χρήση
Χρησιμοποιείται στη μοριακή βιολογία για την απομόνωση DNA και RNA σε εκχυλίσεις με φαινόλη/χλωροφόρμιο.
Τοξικότητα και Κίνδυνοι
Το χλωροφόρμιο, αν και χρήσιμο, είναι τοξικό και απαιτεί προσεκτικό χειρισμό:
-
Εισπνοή μπορεί να προκαλέσει υπνηλία, ναυτία, ζάλη και σε υψηλές συγκεντρώσεις, απώλεια αισθήσεων.
-
Καρκινογόνο: Κατατάσσεται ως πιθανώς καρκινογόνο στον άνθρωπο (IARC Group 2B).
-
Νευροτοξικό και ηπατοτοξικό, ειδικά σε χρόνια έκθεση.
Λόγω αυτών των ιδιοτήτων, η χρήση του είναι πλέον περιορισμένη και ελέγχεται αυστηρά από κανονισμούς.
Συμπέρασμα
Το χλωροφόρμιο είναι μια σημαντική χημική ένωση με πολύτιμες χρήσεις στο παρελθόν και το παρόν, κυρίως ως διαλύτης. Παρ’ όλα αυτά, η τοξικότητά του και οι κίνδυνοι για την υγεία απαιτούν υπευθυνότητα στη χρήση του, τόσο στον βιομηχανικό όσο και στον επιστημονικό τομέα.
